مادران تا چه زمانی باید نوزاد خود را فقط با شیر مادر تغذیه کنند؟
طبق نظر متخصصان، هیچ مدت ثابتی برای تغذیه نوزادان فقط با شیر مادر وجود ندارد. در واقع، مدت زمان تغذیه هر نوزادی بر اساس نظر والدین و پزشک متخصص اطفال و با توجه به نکات مختلف انجام میگیرد. این نکات مهم به شرح زیر است:
- پزشکان متخصص اطفال در سرتاسر جهان توصیه میکنند که همه نوزادان باید تا شش ماهگی، به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه شوند. بعد از این دوران، میتوان در کنار شیر مادر از ترکیب مختلف مواد غذایی جامد تا 12 ماهگی نیز استفاده نمود. بعد از 12 ماهگی نیز میتوان تغذیه نوزاد را با شیر مادر را ادامه داد. پزشکان متخصص اطفال در این مورد، به مادران توصيه میکند که تغذيه نوزاد با شیر مادر را تا زمان اولين سال تولد آنها ادامه دهند. برای این کار، لازم است مادران تشويق شده و نوزاد نوپای خود را در کنار شیر مادر، با مصرف مواد غذایی جامد نیز تغذیه نمایند. در واقع، مزایای تغذیه نوزاد با شیر مادر تمامنشدنی است؛ این ماده غذایی حاوی مواد منحصربهفردی مانند آنتیبادیها است که با حفظ سلامت نوزاد و مادر، باعث میشود که هر دو در کنار هم از زندگی لذت ببرند.
- جالب است بدانید که برخی از متخصصین نیز عقیده دارند که میتوان روند تغذیه نوزادان با شیر مادر را تا دو سالگی نیز ادامه داد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) به مادران شیرده توصیه میکند که عمل شیر دادن به نوزاد خود را تا دو سال و حتی فراتر از آن ادامه دهند، زیرا مادر و نوزاد نوپا تمایل دارند در این دوران بیشتر در کنار هم بوده و با هم ارتباط قوی داشته باشند. همچنین، سازمان بهداشت جهانی عقیده دارد که شیر مادر یک غذای کامل و طبیعی برای نوزادان محسوب میشود، زیرا این ماده غذایی میتواند یک سوم نیازهای تغذیهای نوزاد را به راحتی فراهم کند.
با این که توصیههای این سازمانهای قابل اعتماد، مشهود است، اما هیچ تصریح قانونی برای زمان تغذیه نوزادان با شیر مادر وجود ندارد. مادران میتوانند بیش از 2 سال و حتی تا سه سالگی، نوزاد خود را با شیر مادر تغذیه کنند، زیرا از شیر گرفتن نوزادان نشاندهنده پایان دادن به دوران نوزادی آنها بوده و به عنوان یک قاعده ساده میگوید که نوزاد، اکنون به اندازه کافی بزرگ شده و تمام نیازهای تغذیهای او با مصرف مواد غذایی جامد تأمین میشود. با این حال، یادتان باشد در حالی که تغذیه نوزادان با شیر مادر، بهترین روش تغذیه است، ولی در برخی موارد نیز معایبی به دنبال دارد.
آیا تغذیه نوزادان با شیر مادر معایبی نیز دارد؟
طبق نظر محققان، در صورت تغذیه نوزادان با شیر مادر، هیچ آسیبی به مادر و نوزاد وارد نمیشود، با این حال، این کار میتواند برخی چالشهای اجتماعی را به دنبال داشته باشد. توجه داشته باشید که هیچ شواهد علمی، گفتههای زیر را ثابت نمیکند که باعث جلوگیری از شیر دادن مادران به نوزادان شود. اما خوب است بدانید که در برخی موارد، ممکن است تغذیه نوزاد با شیر مادر معایبی داشته باشد که این موارد به شرح زیر میباشند:
1- ایجاد درد و احساس خشکی در نوک پستانهای مادر:
مادران ممکن است درد و ناراحتی زیادی را در ده روز اول شیردهی خود، بعد از زایمان تجربه کنند. به خاطر داشته باشید که در دوران بعد از زایمان، نوک پستانهای مادر خشک شده و ترک برمیدارد؛ این حالت باعث بروز ناراحتی بسیار زیادی در مادران شیرده خواهد شد. همچنین، میزان درد در هنگام تغذیه نوزاد با شیر مادر ممکن است به دلایل مختلفی مانند مسدود بودن کانالهای خروج شیر یا بروز عفونت رخ دهد. البته تمام این مشکلات را میتوان با مشاوره یک پزشک متخصص زنان و زایمان درمان نمود و روند شیر دادن به نوزاد را اصلاح کرد.
2- تغذیه نوزاد با شیر مادر، رژیم غذایی مادر و مصرف دارو توسط او را محدود میکند:
همانطور که میدانید خانمها باید در هنگام تغذیه نوزاد خود با شیر مادر، بیشتر مراقب تغذیه خود بوده و باید بدانند که چه چیزهایی را نباید بخورند. به عنوان مثال، مادر شیرده باید در مصرف مواد شیمیایی مانند کافئین دقت نموده و مصرف این ماده را در دوران شیردهی خود کاهش دهد. البته، این تغییرات غذایی را میتوان به راحتی مدیریت کرد، ولی اگر مصرف برخی داروها برای مادر شیرده حیاتی باشد، ممکن است در روند تغذیه نوزاد مشکلاتی ایجاد نماید. در چنین مواردی، حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا داروهای ایمنی را برای مصرف شما در این دوره معرفی کند.
3- سینه زنان در دوران شیردهی سفت میشود:
بعضی از زنان در دوران تغذیه نوزاد خود با شیر مادر، تغییرات مهمی را در شکل سینههای خود تجربه میکنند. با این حال، لازم است بدانید که اگر عمل شیردهی به طور منظم و ثابت صورت گیرد، میتواند بافتهای ایجاد شده در پستان مادر را از بین ببرد. همچنین، با توجه به گزارشات سازمان AAP، مادرانی که روند تغذیه نوزاد خود با شیر مادر را به یکباره قطع میکنند، در معرض ابتلا به تودههای سفت در داخل سینههای خود هستند.
4- تغذیه نوزاد با شیر مادر برای مادران شاغل ممکن نیست:
یکی از بزرگترین چالشها برای مادران شاغل در دوران بعد از زایمان، انتخاب نوع تغذیه نوزاد خود است. البته، روند تغذیه نوزاد با شیر مادر بستگی به نظر کارفرمایان و قوانین محل کار مادر دارد؛ برخی از مؤسسات، امکانات تغذیه نوزاد با شیر مادر را در محل کار تأمین میکنند. سازمان یونیسف و WHO معتقد است که ارائه یک محل امن جهت تغذیه نوزادان با شیر مادر، مادران شیرده را برای ادامه کار ترغیب نموده و باعث بهبود بهرهوری و افزایش بهره کاری در ادارات و سازمانها خواهد شد. در نتیجه، کارفرمایان باید به همه مادران شیرده کمک کنند تا بتوانند گزینههای مناسبی را برای ادامه تغذیه نوزاد خود با شیر مادر داشته باشند.
5- نوزادان ممکن است در دوران دندان در آوردن، سینه مادر خود را گاز بگیرند:
نوزادان، اغلب در هنگام شیر خوردن با دندانهای تازه و تیز خود سینه مادر را گاز گرفته و درد شدیدی ایجاد میکنند. این کار ممکن است روند تغذیه نوزاد با شیر مادر را کاهش دهد؛ هنگامی که نوزاد دندان درمیآورد، مادر مجبور میشود او را با شیر خشک تغذیه کند. ولی سازمان AAP توصیه میکند که مادران تا زمانی که خود نوزاد با گفتن "نه"، از شیر خوردن اجتناب نکند، تغذیه او را با شیر خود ادامه دهند. گاز گرفتن سینه در برابر احساس خوب مادری بسیار ناچیز بوده و در نهایت سلامت مادر و نوزاد را تضمین خواهد نمود.